Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Φωτογραφίας ανακοίνωσε σήμερα τους φετινούς νικητές του υψηλού κύρους φωτογραφικού διαγωνισμού Sony World Photography Awards 2023 σε μια ειδική τελετή απονομής στο Λονδίνο, με οικοδέσποινα την τηλεοπτική παραγωγό και ιστορικό τέχνης Kate Bryan.
Ο τίτλος Φωτογράφος της Χρονιάς απονεμήθηκε στον καταξιωμένο φωτογράφο Edgar Martins (Πορτογαλία) για τη σειρά Our War, έναν φόρο τιμής στον φίλο του Martins, τον φωτορεπόρτερ Anton Hammerl, ο οποίος σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη το 2011. Ο Martins κέρδισε χρηματικό έπαθλο 25.000 δολαρίων (USD) και φωτογραφικό εξοπλισμό της Sony. Επιπλέον, ο Martins θα λάβει μια ατομική παρουσίαση του έργου του στο πλαίσιο της έκθεσης Sony World Photography Awards του επόμενου έτους. Αυτή η ευκαιρία επιτρέπει στους φωτογράφους να αναπτύξουν περαιτέρω το έργο που κέρδισαν ή να εκθέσουν ένα εντελώς νέο έργο τους, κερδίζοντας πρόσθετη προβολή για την πρακτική τους.
Ο Martins επιλέχθηκε ανάμεσα στους νικητές των επιμέρους 10 κατηγοριών του διαγωνισμού «Επαγγελματιών», που ανακοινώθηκαν σήμερα, ταυτόχρονα με τους φιναλίστ που κατέλαβαν την 2η και την 3η θέση του Διαγωνισμού «Επαγγελματιών». Επιπροσθέτως ανακοινώθηκαν και οι νικητές των διαγωνισμών «Student» και «Νέων» και του «Ανοιχτού Διαγωνισμού».
Ανακοινώθηκε επίσης ο Alessandro Cinque (Ιταλία), ο πρώτος νικητής του Βραβείου Βιωσιμότητας – το οποίο αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Ίδρυμα των Ηνωμένων Εθνών και την πρωτοβουλία Picture This της Sony Pictures – αυτό το νέο βραβείο ύψους 5.000 δολαρίων (USD) αναγνωρίζει τις ιστορίες, τους ανθρώπους και τους οργανισμούς των οποίων οι δράσεις αναδεικνύουν έναν από τους περιβαλλοντικούς στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών.
Η έκθεση Sony World Photography Awards 2022 φιλοξενείται στο Somerset House στο Λονδίνου από τις 14 Απριλίου έως την 1η Μαΐου 2023, με περισσότερες από 200 φωτογραφίες και εκατοντάδες επιπλέον εικόνες σε ψηφιακές οθόνες από νικητές και επιλεγμένους φωτογράφους. Παρουσιάζονται επίσης έργα του φετινού νικητή του βραβείου Εξαιρετικής Προσφοράς στη Φωτογραφία, του διάσημου Ιάπωνα φωτογράφου Rinko Kawauchi.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ
Το Our War του Edgar Martins (Πορτογαλία) είναι ένας πρωτότυπος και αποχρωματισμένος φόρος τιμής στον εκλιπόντα φίλο του φωτογράφου, τον φωτορεπόρτερ Anton Hammerl, ο οποίος απήχθη και σκοτώθηκε στις 5 Απριλίου 2011 από κυβερνητική πολιτοφυλακή, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη.
Απογοητευμένος από τις ανεπιτυχείς προσπάθειες να εξακριβωθεί η τύχη της σωρού του φίλου του, ο Martins πήρε την κατάσταση στα χέρια του και ταξίδεψε στη Λιβύη. Τον μετέφερε κρυφά ένας λαθρέμπορος καυσίμων και βρέθηκε αμέσως αντιμέτωπος με τεράστιες προκλήσεις λειτουργώντας σε ένα τόσο ασταθές περιβάλλον. Αντιλαμβανόμενος ότι δεν θα ήταν σε θέση να διεξάγει μια ενδελεχή και ανεξάρτητη έρευνα, ο Martins επέλεξε αντ’ αυτού να προβληματιστεί πάνω στο ερώτημα: «πώς αφηγείται κανείς μια ιστορία όταν δεν υπάρχει κανείς μάρτυρας, καμία μαρτυρία, κανένα αποδεικτικό στοιχείο, ούτε θέμα;».
Στο Our War ο Martins ανακαλεί και υπονοεί την απούσα κεντρική φιγούρα μέσα από μια σειρά πορτρέτων των ανθρώπων με τους οποίους είχε συνδεθεί ο Hammerl και εκείνων που συμμετείχαν στις μάχες (μαχητές της ελευθερίας ή οι απόγονοί τους, πρώην στρατιωτικοί, κάτοικοι της περιοχής, πιστοί ή μιμητές του Καντάφι κ.ο.κ.). Επιλέχθηκαν επειδή είτε του έμοιαζαν, είτε είχαν παρόμοιες ιδέες και πεποιθήσεις, είτε του θύμιζαν τον Martins σε διάφορα στάδια της φιλίας τους. Το έργο διερευνά την ιδέα της απουσίας, της αποτύπωσης, του πένθους και της απόδοσης τιμής σε ένα υποκείμενο, καθώς και τον προβληματισμό σχετικά με τον ρόλο της φωτογραφίας σε μια εμπόλεμη ζώνη. Η προσέγγιση του Martins είναι να αντιμετωπίσει αυτά τα ερωτήματα κατά μέτωπο: να αγκαλιάσει την ιδέα του αποσπασματικού και τις πολλές αντιφάσεις και ασάφειες που είναι εγγενείς στον πόλεμο.
Σχολιάζοντας τη νίκη του, ο Martins λέει: «Είναι τεράστια τιμή η αναγνώριση και παρόλο που είμαι σκεπτόμενος φιλοσοφικά για τα βραβεία και την υποκειμενική φύση της επιλογής κάποιου, το να γνωρίζω ότι υπήρχαν πάνω από 180.000 συμμετοχές στον φετινό διαγωνισμό Επαγγελματιών με κάνει να νιώθω ταπεινότητα. Στην προκειμένη περίπτωση, είναι επίσης μια αρκετά συναισθηματική εμπειρία, επειδή έχω τη δυνατότητα να τιμήσω τον φίλο μου σε παγκόσμιο επίπεδο και να επιστήσω την προσοχή στη δεινή θέση της οικογένειάς του να βρει τη σωρό του. Δεν υπάρχει βραβείο που να έχει την εμβέλεια των Sony World Photography Awards».
Σχολιάζοντας το νικητήριο έργο του Martins, ο Mike Trow, πρόεδρος του επαγγελματικού διαγωνισμού 2023, αναφέρει: «Η φωτογραφία έχει τόσο συχνά να κάνει με τη μνήμη και τη φύση της. Η μακροχρόνια μνήμη αφορά τη συνειδητή ανάκληση παρελθοντικών γεγονότων και τη γνώση μας γι’ αυτά – είτε μέσω άμεσης εμπειρίας είτε με τη διαμεσολάβηση των μυριάδων μέσων που χρησιμοποιούμε. Το Our War του Edgar Martins χρησιμοποίησε τη μνήμη και την επινόηση για να μας δώσει μια ισχυρή, προσωπική σειρά πορτραίτων που προσπαθούν να εξηγήσουν τις τελευταίες ημέρες του φίλου του, του φωτορεπόρτερ Anton Hammerl. Το έργο του αναδεικνύει τα όρια στα οποία φτάνουν οι φωτογράφοι για να αφηγηθούν μια ιστορία και να δημιουργήσουν νόημα- κάθε εικόνα δίνει μια αίσθηση του ταξιδιού που έκανε ο Anton χωρίς ποτέ να είναι σαφής για το πώς τελείωσε η ζωή του. Ολόκληρη η κριτική επιτροπή φέτος εκτίμησε απεριόριστα το έργο και την αφηγηματική του δύναμη».
Για να μάθετε περισσότερα για τα φετινά νικητήρια έργα και τα έργα των φιναλίστ, επισκεφθείτε τις online γκαλερί των νικητών.
